.
Ton Aartsen
Mijn basisfascinatie is het onzichtbare dat bepaalt wat wij mensen doen en laten. Het verschil tussen wat we zeggen en wat we doen. Ons functioneren wordt bepaald door innerlijke krachten vanuit onze genen, sociale context en hormonen. Zeg maar het onderbewustzijn. Onze lichaamstaal, gedrag en dromen zijn het zichtbare van het onzichtbare. Mijn overtuiging is dat elk mens leeft in zijn eigen universum met zijn eigen realiteit, dus ik ook. Deze fascinatie drijft mij als kunstenaar en daarom wil ik mijn verborgen wereld in beeld brengen.

Marjo Albers
Wie ben ik? Ik vind het een lastige vraag. Elk antwoord erop lijkt tekort te schieten, is incompleet. Mijn ervaring is dat als er doorgevraagd wordt op deze vraag, er vertwijfeling ontstaat. Niet alleen bij mij maar ook bij anderen.
Want wie ben jij? Deze vraag raakt aan een intiem gedeelte van jezelf. Hoe goed ken je jezelf en wat wil en kun je laten zien van jezelf?
Deze fotoserie/ stopmotion is een vastlegging van wat er non-verbaal gebeurt met de persoon in kwestie, wanneer ik deze vraag stel.

 


Saskia Bruinsma – Elders
Wie we zijn, ligt niet vast. Het wordt voortdurend beïnvloed door je leven in de samenleving waarin je je bevindt of begeeft. Wanneer je je niet thuis voelt in de samenleving, kan dissociatie je elders houden en zelfs een thuis voor je worden. Lange tijd kan dat goed voelen, maar het zorgt ook voor verwijdering en grote eenzaamheid. Dit meisje wil terug naar een samenleving, nu ze verlangt naar een samenzijn. Ze had zich even niet gerealiseerd, hoe ver ze daar inmiddels verwijderd van was geraakt. Een trauma stond nog in de weg. Hier moest ze zich eerst nog doorheen zien te worstelen.


Ton Groot Haar – Frijlân
Wonen, werken en leven in een groen, eetbaar landschap in verbinding met de natuur. Dat is het idee van ‘ecoparadijs’ Frijlân, een project ten zuiden van Leeuwarden. Frijlân omvat een 0,8 hectare groot terrein rond een oude boerderij. De vijf vrouwen die dit initiatief namen wonen er sinds begin 2018. Ze leven zelfstandig in yurts en woonwagens en zijn zeer gemotiveerd om hun idealen te verwezenlijken.

Heleen Haijtema – Friend or Foe
‘Friend or Foe’ is een samengestelde collectie beelden die speelt met identiteit. Voornamelijk door het wegnemen van een duidelijk aanwijsbare eigenschap die de identiteit van een persoon of object kan vaststellen. Instinctief moet je zonder deze referentie een conclusie trekken. Friend or Foe?


Erik Jan Koopmans en Florian Cats – #thenewme
De afgelopen jaren hebben social media een steeds grotere invloed én impact op ons leven gekregen. Ze zijn haast een soort instrument geworden waarmee we kunnen meten hoe slim, grappig, fit, mooi, sexy, succesvol en ‘uniek’ we moeten zijn of worden. En het lijkt erop dat mensen beginnen te geloven in deze verdraaide spiegelfunctie. #thenewme is een kunstproject dat de tegenstrijdigheid van social media probeert te verbeelden.

Wanneer je de trends op social media niet volgt en niet meedoet aan het ‘exposeren’ van jezelf, dreig je haast een buitenstaander te worden. #thenewme onderzoekt de hang naar en de betekenis van die geldingsdrang van mensen en stelt daarbij de vraag: moeten we niet gewoon proberen onszelf te accepteren zoals we zijn? “We combineerden de foto’s van verschillende mannelijke en vrouwelijke personen. Door deze transformatie ontstonden nieuwe menselijke levensvormen. De beelden zijn telkens geschoten in dezelfde ruimte vanuit dezelfde hoek. Hiermee wilden we een brug creëren tussen realiteit en absurditeit.”


Geja Kuiken – De gezichten van de Zijderoute
In een klassieke Volvo ben ik langs de Zijderoute getrokken. Een eeuwenoude handelsroute tussen oost en west die nog duidelijk herkenbaar is tussen Turkije en China. Behalve waren, werd ook het geloof verspreid door de handelaren die gebruik maakten van de Zijderoute. Het was een reis langs tal van bevolkingsgroepen met elk hun eigen cultuur, geloof en leefomgeving. Ik heb geprobeerd het verloop van de etnische en uiterlijke kenmerken in beeld te brengen. In de beelden is het verloop van het Europese naar het Aziatische gezicht heel duidelijk zichtbaar.


Dolph Kessler – Oqaatsut, over leven in een Groenlands dorp
Oqaatsut ligt in West-Groenland bij de Disco Bay, een baai vol met ijsbergen die op de werelderfgoedlijst van Unesco staat. In de 18e eeuw heette het dorp Rodebay en was het de plek waar Nederlandse walvisvaarders hun walvissen op het land sleepten en verwerkten. Toen woonden er honderden Inuit. Nu nog slechts een handjevol. In de afgelopen winter zelfs niet meer dan 26. Daarvan voorziet de helft door middel van visvangst in hun onderhoud. De andere helft heeft taken in de dienstensector, zoals in de administratie, in de dorpswinkel, als leerkracht in het kleine schooltje (vijf leerlingen) of is betrokken bij het aanleveren van drinkwater.

In de zomer is het dorp slechts per boot te bereiken. In de winter is de zee dicht gevroren. Het dorp is dan vanaf Ilulissat alleen met sledehonden of een sneeuwscooter te bereiken. Temperaturen in de winter gaan tot minus 40, in de zomer tot plus 15 graden Celcius. In mijn fotoreportage geef ik een indruk van het dorp waar ik in 2015 en in 2018 enige tijd verbleef. Ook maak je kennis met enkele inwoners die ik daar ontmoet heb.


Jolanthe Lalkens – Tastbaar

Het autonome werk van fotograaf Jolanthe Lalkens raakt door de integere, subtiele en intense manier waarop zij mensen portretteert. Voor FryslânPhoto Festival 2018 maakte zij een serie portretten waarin de vraag ‘Wie ben ik’ centraal staat. Haar foto’s laten de zoektocht naar een portret zien. Het toont haarscherp de grens tussen kracht en kwetsbaarheid. Het zijn persoonlijke verhalen over mensen die geconfronteerd worden met een zoektocht naar hun identiteit.

Gender fluid, non binary, vrouw, man, het zoeken naar identiteit. Allemaal vragen waar de mensen in haar foto’s zich mee bezig houden. Klopt het hoe ik er uit zie, hoe ik overkom, met hoe ik mij voel, en mag voelen?

Een stap verder gaat de vraag ‘Hoe kijken wij naar elkaar?’ Wat is uiterlijk, hoe draagt dit bij tot je identiteit, heeft je verschijning invloed op je persoonlijke ontwikkeling? Probeer voor jezelf vast te stellen hoe je kijkt, hoe je oordeelt en – uiteindelijk – hoe wij met elkaar omgaan.

“Je mag laten zien hoe je je voelt, je kunt jezelf zijn. Vanuit je diepste gevoelens, je ziel en de levenswens om te zijn wie je bent. Met dit fotoproject wil ik deze zoektocht, de uitkomst en bovenal de wijze waarop zichtbaar maken. Elk mens is uniek en heeft het recht zijn weg hierin te volgen. Dit wil ik laten zien. Mijn foto’s maken dit tastbaar. Voor iedereen.”

Tryntsje Nauta – Gelske
Met haar serie ‘Gelske’ brengt Tryntsje Nauta een eerbetoon aan de zwartbonte Fries-Hollandse koe. Deze staat door haar verwevenheid met de geschiedenis van Friesland, centraal in de herberg van Omke Jan in Woudsend. “In begin 2018 vroegen zij mij daarom om me hierdoor te laten inspireren voor een fotoserie. Ik kwam uit bij koe Gelske 135 van melkveehouder Romke Schaap uit Ypekolsgea. Diens speciale band met koe Gelske bracht me ertoe het zachtmoedige karakter van het dier te vangen in een intieme portretserie. Ik legde niet alleen Gelske zelf vast, maar ook haar tante Gelske, nichtjes Gelske en haar pasgeboren kalfje Gelske.” Het zijn tactiele portretten geworden die lichtelijk verwijzen naar de geschilderde regentenportretten uit de Gouden Eeuw. “Wat rijkdom betreft doet de stofuitdrukking van de zwartfluwelen vacht en de blauw glanzende ogen van de koeien niet voor deze regenten onder.”


Ingrid van der Spoel – Eenheid van Wezen
Ieder wezen is uniek; er is er maar één van. Ook van mij. Maar wie ben ik? Kan identiteit wel beschouwd worden als vaststaand gegeven of is deze aan verandering onderhevig? Als alle cellen in ons lichaam meerdere malen worden vervangen door nieuwe exemplaren, blijven wij dan wel dezelfde? En wat als de dood zijn intrede heeft gedaan, waar blijft dan onze identiteit? Lekt deze weg, tezamen met onze lichaamssappen, de bodem in, als voedingsbron voor nieuw leven? Met een nieuwe identiteit, of blijft de ouwe toch nog bestaan?

Naast genetische aanleg bepaalt onze leefomgeving wie wij zijn. Mijn leefomgeving vormt me. Ik voel mij het meest mijzelf in een omgeving die natuurlijk en ongerept is, waarbij ik kan dwalen en opgaan in de natuur die mij omringt. Wonen in het noorden van Nederland, dichtbij de kust, geeft mij voldoende zuurstof om helemaal mijzelf te zijn. De zeebries voorziet mijn cellen van nieuwe energie. Door het trekken van grenzen en niet-grenzen, kan ik één zijn met het landschap, met de natuur. Dit bepaalt mijn identiteit, het eigene in relatie tot het andere.

 

 .
Leonardo Horta  –  Disharmonie, verschoven in tijd en plaats en de kwantumfysica
Disharmonie: gebrek aan overeenstemming, onenigheid, tweedracht, verdeeldheid, wrijving. Deze serie is mijn persoonlijke interpretatie van de gevoelens van verdeeldheid die migranten kunnen ervaren. Een sentiment van misplaatsing, zich nooit helemaal thuis voelen, waar dan ook in de wereld… En de uitdaging om jezelf niet te verliezen. Maar verlies geeft ook ruimte voor vernieuwing, herwinning en terugwinning. Disharmonie: een nalatenschap van migratie. Alle geportretteerden zijn van Braziliaanse afkomst en zijn gevestigd in Noord-Nederland.


Bas Jongerius – Astronaut: de fotograaf in zijn cocon
Tijdens zijn reportages rijdt reisfotograaf Bas Jongerius vaak in een Toyota Landcruiser door steeds een nieuw decor. Hij voelt zich vaak net een astronaut. De afgesloten omgeving voelt dan als een cocon. Van die ervaring maakt hij op iedere reis een foto, door de voorruit van de Landcruiser. Want die grote fourwheeldrive voelt als een soort filter tussen de fotograaf en zijn wereld en, staat daarmee symbool voor het beroep van fotograaf; meer een observator dan deelnemer. “Eigenlijk ben je er als fotograaf nooit helemaal”, aldus Bas. Het project Landcruiser Astronaut neemt je mee in het voertuig van deze globetrotter. Bij de expositie staat het oermodel van de Landcruiser. Neem plaats achter het stuur, en bekijk aan de binnenkant van de autoruit de reisfoto’s van Bas.


Helen de Vries – Grenzen II|
Wie bepaalt de grenzen van ons bestaan? Soms zit iemand in een verkeerd lichaam of wil hij of zij net iets anders dan ‘gewoon’ zijn. Men wordt erop aangekeken en veroordeeld omdat het afwijkend gedrag is, en niet hoort. Vaak resulteert dit in het zich schamen voor de eigen identiteit en gaat men het stiekem doen. Het wordt een obsessie voor de persoon in kwestie. Soms zitten we vast in een keurslijf, omdat de samenleving dit ons ‘ongewild’ oplegt. We zien geen kans om te ontsnappen en verdwijnen in de donkere kamers binnen onze eigen grenzen.

Sjaak Verboom – Dit is mijn Land
‘Dit is mijn Land’ is een documentair fotoproject van Sjaak Verboom. Een fotoserie over identiteit en verbondenheid. Op elke foto staan twee vrouwen in een Nederlands landschap, een autochtone vrouw naast een allochtone. Beide hebben een Nederlands paspoort. Beide gaan gekleed in hun eigen authentieke kleding. Kleding dient niet slechts om naaktheid te verhullen maar ook om identiteit te onthullen.

Door hun kleding tonen de vrouwen hun identiteit, hun roots, de groep waar ze bij horen. Maar door zich te laten fotograferen samen met iemand met een totaal andere dracht, verbreken ze de exclusiviteit van de groepsidentiteit. “Wij beiden, zoals we hier naast elkaar staan, zijn mens. Door onze kleding tonen we waar we vandaan komen, maar door onze pose benadrukken we iets veel belangrijkers: wij zijn mens. Vrouw. Moeder. Wij zijn Nederlander.”

 


Saskia Wagenvoort
“Iedereen is in zijn leven wel door iets of iemand beschadigd. De kunst is om jezelf op een zo’n mooi mogelijke manier bij elkaar te houden.” In de portretten van Saskia Wagenvoort speelt de natuur een belangrijke rol, vaak in de vorm van bloemen en insecten. Het spel tussen fotografisch vastgelegde realiteit en nieuwe, toegevoegde elementen zorgt voor een beeld dat vragen oproept. “In mijn werk is een groot verlangen naar schoonheid en heelheid, naar stilte… Door elementen toe te voegen in de tweede laag zoals bloemen, insecten en naaiwerk, zie je niet alleen de schoonheid, maar daaronder ook de verborgen vergankelijkheid en pijn, een bitterzoete werkelijkheid.”


Iepen Doar(p) – Foto Marieke Kijk in de Vegte
Iepen Doar(p) – Fries voor open deur / open dorp – publiceerde in de eerste helft van 2018 online op iependoarp.eu en bij omrop Fryslân op radio en televisie 129 audiovisuele verhalen. Zo werden alle huishoudens van het kleine Friese dorp Feanwâldsterwâl geportretteerd. Iepen Doar(p) is een idee van documentairemaker Sjoerd Litjens en onderdeel van het hoofdprogramma van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad 2018. Het is een alternatief onderzoek in geluid en beeld naar mienskip, een begrip dat historisch en cultureel gezien een bijzondere betekenis heeft in Friesland; de provincie met de grootste kleine dorpsdichtheid van Nederland.

De foto’s bij dit artistiek journalistieke project zijn gemaakt door Marieke Kijk in de Vegte en Tryntsje Nauta. Kijk in de Vegte: “De mensen in Feanwâldsterwâl zijn zich over het algemeen zeer bewust van de positie die ze innemen binnen een kleine gemeenschap. Bij dat bewustzijn en de vanzelfsprekendheid daarvan, hebben we met plezier en verwondering stilgestaan. Nauta: “Fotografisch is het platteland en dus dit project interessant vanwege de ruimte en het ook ruim aanwezige natuurlijke licht, dat voor behoud van de omgevingssfeer zorgt. Met onze beelden van Iepen Doar(p) verbeelden we het dorpse, daar waar het idyllische en het rauwe samengaan.”